Người cao tuổi rất hay mắc các bệnh về xương khớp. Gặp phổ biến nhất là loãng xương và thoái hóa khớp. Việc điều trị kịp thời sẽ giúp bệnh nhân giảm đau đớn, cải thiện hệ vận động…
Người già hay mắc các bệnh về xương khớp
Contents
Điều trị loãng lương có đơn giản là chỉ cần bổ sung canxi không?
Với người cao tuổi, việc điều trị có sự khác biệt ở các lứa tuổi khác nhau và tình trạng loãng xương có gãy xương, không gãy xương hay các bệnh kèm theo. Một số thuốc được dùng để điều trị loãng xương được các bác sĩ Trường Cao Đẳng Dược Sài Gòn khuyên dùng như:
Các bisphosphonate: Các bisphosphonate được chia làm hai nhóm, các bisphosphonate không có amin và bisphosphonate có amin.
Bisphosphonate được tìm ra từ thế kỷ 19 nhưng đến năm 1960 mới được sử dụng trong các bệnh xương chuyển hóa, sau này sử dụng trong điều trị tăng canxi máu và các bệnh xương ác tính. Năm 1990 thuốc mới chứng minh được cơ chế tác dụng. Bisphosphonate dạng uống được sử dụng để phòng gãy xương loãng xương gồm alendronate (fosamax), risedonate (actonel), didronel,… và bisphosphonates dạng tiêm truyền tĩnh mạch (aredia, zometa, aclasta). Trong điều trị loãng xương có gãy xương, các hiệp hội loãng xương khuyến cáo nên sử dụng aclasta truyền tĩnh mạch mỗi năm một lần và liên tục trong 3 năm. Aredia được sử dụng trong các trường hợp tăng canxi máu. Còn zometa được chỉ định trong điều trị hủy xương do ung thư.
Vitamin D dùng 800 – 1.000 IU/ngày với những người 50 tuổi trở lên. Đây là nhóm người cao tuổi, ít hoạt động ngoài trời, cần chú ý tình trạng thiếu vitamin D. Nhiều người già không chỉ giảm khối lượng xương mà còn giảm khối cơ vì vậy nguy cơ ngã cao.
Để cho hệ vận động được tốt, người cao tuổi nên tham gia các hoạt động thể lực phù hợp thường xuyên. Ngoài chế độ dinh dưỡng và tận hưởng ánh nắng mặt trời trước 9 giờ sáng thì cũng cần kiểm tra lượng vitamin D của bản thân có đủ hằng số sinh lý hay không. Bên cạnh đó, cần cung cấp đầy đủ canxi, protein, bổ sung đủ nước. Thầy thuốc lựa chọn thuốc điều trị loãng xương tùy thuộc các đặc điểm riêng của từng người bệnh. Thầy thuốc và người bệnh nên có sự liên hệ để theo dõi đáp ứng của thuốc cũng như tác dụng không mong muốn do thuốc gây ra. Ở người ngoài 80 tuổi, việc luyện tập cần chú ý đề phòng té ngã vì nguy cơ gãy xương ở người cao tuổi rất cao.
Lưu ý, không sử dụng loại raloxifen vì không đề phòng được gãy cổ xương đùi và thuốc này làm tăng nguy cơ huyết khối. Điều trị loãng xương cho người già ngoài 80 tuổi không những cần sử dụng các thuốc làm giảm nguy cơ gãy xương cột sống, gãy cổ xương đùi, gãy cổ tay, mà cần chú ý dự phòng nguy cơ té ngã. Theo Tổ chức Y tế Thế giới, có khoảng 40% người trên 65 tuổi giảm thính giác, vì vậy việc hướng dẫn uống thuốc, tập luyện cho người già phải thật rõ ràng và cụ thể.
Đào tạo Điều dưỡng viên chuyên nghiệp tại Sài Gòn
Bệnh thoái hóa khớp ở người cao tuổi được điều trị như thế nào?
Các Dược sĩ tốt nghiệp Cao đẳng Dược chia sẻ một số thuốc thường dùng trong điều trị thoái hóa khớp gồm:
Thuốc giảm đau, thuốc chống viêm không steroid chỉ sử dụng một trong số các loại thuốc: celecoxib, etoricoxib, meloxicam, diclofenac. Thuốc chống viêm giảm đau chỉ sử dụng trong đợt tiến triển của bệnh và chú ý các tác dụng không mong muốn trên dạ dày, thận, tim mạch…
Thuốc điều trị cơ bản giúp ức chế hủy sụn khớp như glucosamin sulfat, piascledin, có tác dụng tăng cường tái tạo sụn, ức chế các men hủy sụn, giảm dần quá trình viêm đau khớp, làm chậm quá trình bệnh thoái hóa khớp.
Điều trị thoái hóa khớp với phương pháp không dùng thuốc như giảm cân, tắm bùn khoáng, vật lý trị liệu có thể làm tăng khả năng vận động của khớp. Điều trị thoái hóa khớp ở người cao tuổi cần dựa trên từng trường hợp cụ thể. Với người quá béo nên sử dụng phương pháp không dùng thuốc, giảm cân, chườm lạnh vào khớp gối trong đợt tiến triển của bệnh. Đặc biệt, khi sử dụng thuốc chống viêm giảm đau phải chú ý đến chức năng thận, các thuốc giảm đau chỉ dùng ngắn ngày trong các đợt tiến triển. Người cao tuổi thường mắc các bệnh tim mạch, đái tháo đường do vậy nên hạn chế sử dụng thuốc chống viêm không steroid. Hiện nay, trên thị trường đã có sản phẩm có tác dụng thay đổi cấu trúc của sụn khớp, ngăn ngừa thoái hóa sụn khớp ít tác dụng phụ và sử dụng được cho người mắc các bệnh tim mạch.
Những lời khuyên dành cho bệnh nhân loãng xương và thoái hóa khớp
Việc sử dụng thuốc cho người cao tuổi cần tuân thủ chỉ định của bác sĩ để tránh các tác dụng không mong muốn của thuốc, lưu ý tương tác thuốc và các bệnh kết hợp ở người cao tuổi. Bên cạnh đó cũng cần lưu ý nâng cao chất lượng cuộc sống cho người bệnh.
Ngoài ra, để điều trị thoái hóa khớp cho người cao tuổi còn có các phương pháp siêu âm, hồng ngoại, chườm nóng, liệu pháp suối khoáng, bùn có hiệu quả cao. Giai đoạn thoái hóa cuối cùng của khớp gối, vấn đề phẫu thuật thay khớp nhân tạo được áp dụng. Bên cạnh thoái hóa khớp, ở người cao tuổi thường hay có loãng xương đi kèm vì vậy tránh kéo giãn cột sống. Đi bộ hay đạp xe tại chỗ là các biện pháp tập luyện tốt.