Tiêu chí và phương pháp chẩn đoán đái tháo đường theo chuẩn ADA

Chẩn đoán đái tháo đường theo ADA dựa trên tiêu chí xét nghiệm chuẩn và đánh giá triệu chứng lâm sàng. Hiểu đúng các tiêu chí giúp phát hiện sớm, chẩn đoán chính xác và lập kế hoạch quản lý, điều trị hiệu quả, giảm biến chứng lâu dài.

• Hiểu đúng về men vi sinh và men tiêu hóa để sử dụng hiệu quả
• Hiểu đúng về ban xuất huyết Schonlein- Henoch và những nguy cơ tiềm ẩn

Các kỹ thuật chăm sóc và chẩn đoán ban đầu là nền tảng quan trọng trong thực hành lâm sàng của ngành Y sĩ đa khoa. Tại Trường Cao đẳng Dược Sài Gòn, sinh viên được đào tạo bài bản về quy trình khám, xét nghiệm và chăm sóc cơ bản, giúp nhận diện bệnh lý kịp thời, đảm bảo an toàn và hiệu quả trong điều trị.

Phần nội dung sau đây tập trung hướng dẫn các kỹ thuật lâm sàng quan trọng, hỗ trợ sinh viên và người hành nghề Y sĩ đa khoa áp dụng chính xác trong thực tế. Việc nắm vững các kỹ thuật này giúp thực hiện chăm sóc bệnh nhân một cách khoa học, hiệu quả và phù hợp với từng tình huống lâm sàng.

Tiêu chí chẩn đoán đái tháo đường

Theo hướng dẫn của Hiệp hội Đái tháo đường Hoa Kỳ (ADA), việc chẩn đoán đái tháo đường không chỉ dựa trên một xét nghiệm duy nhất mà cần dựa vào các tiêu chí xét nghiệm chuẩn xác và được công nhận quốc tế. Bệnh nhân có thể được xem xét chẩn đoán ĐTĐ nếu đáp ứng một trong bốn tiêu chí chính, giúp nhận diện sớm tình trạng tăng đường huyết và tạo cơ sở để can thiệp kịp thời, tránh các biến chứng lâu dài.

Tiêu chí:

• HbA1c ≥ 6,5 % – chỉ số này phản ánh mức đường huyết trung bình trong 2–3 tháng gần nhất, giúp đánh giá tình trạng đường huyết lâu dài.
• Glucose huyết tương khi đói ≥ 126 mg/dL (7,0 mmol/L) – đo sau thời gian nhịn ăn tối thiểu 8 giờ, phản ánh khả năng kiểm soát đường huyết cơ bản của cơ thể.
• Glucose sau 2 giờ nghiệm pháp dung nạp glucose (OGTT) ≥ 200 mg/dL (11,1 mmol/L) – thực hiện bằng cách uống 75 g glucose và đo nồng độ đường huyết sau 2 giờ, phản ánh khả năng cơ thể điều hòa glucose sau bữa ăn.
• Glucose bất kỳ ≥ 200 mg/dL (11,1 mmol/L) kèm các triệu chứng kinh điển như uống nhiều, tiểu nhiều, gầy sút, cho thấy tình trạng tăng đường huyết rõ rệt.

Việc nắm vững và áp dụng đúng các tiêu chí này không chỉ giúp nhận diện những bệnh nhân có nguy cơ cao hoặc nghi ngờ ĐTĐ mà còn tạo nền tảng cho các bước xác nhận chẩn đoán tiếp theo. Từ đó, sinh viên và người hành nghề được đào tạo tại Cao đẳng Dược Tp Hồ Chí Minh có thể lên kế hoạch điều trị sớm và hiệu quả, góp phần hạn chế biến chứng và cải thiện chất lượng sống cho người bệnh.

Xác nhận chẩn đoán khi triệu chứng không rõ

Trong nhiều trường hợp, bệnh nhân không xuất hiện các triệu chứng điển hình của tăng đường huyết hoặc chỉ có một xét nghiệm vượt ngưỡng cho thấy nguy cơ ĐTĐ. Để tránh chẩn đoán nhầm và đảm bảo tính chính xác, việc xác nhận chẩn đoán bằng các phương pháp bổ sung là rất cần thiết. Việc này giúp bác sĩ đánh giá đúng tình trạng bệnh lý, lập kế hoạch theo dõi và can thiệp kịp thời.

Phương pháp xác nhận chính:

• Lặp lại cùng một xét nghiệm trên mẫu máu khác vào ngày hôm sau, nhằm kiểm tra độ ổn định của kết quả và loại trừ các yếu tố ảnh hưởng tạm thời như căng thẳng, bệnh cấp tính hoặc sai sót xét nghiệm.
• Sử dụng xét nghiệm khác loại: ví dụ, nếu glucose huyết tương lúc đói ban đầu vượt ngưỡng, có thể thực hiện thêm HbA1c để xác nhận; ngược lại, nếu HbA1c ban đầu cao, làm xét nghiệm glucose để khẳng định chẩn đoán. Phương pháp này giúp đánh giá bệnh từ nhiều khía cạnh khác nhau, tăng độ tin cậy của chẩn đoán.

Việc xác nhận chẩn đoán không chỉ nâng cao độ chính xác mà còn giảm nguy cơ chẩn đoán nhầm, đảm bảo bệnh nhân được nhận đúng chẩn đoán và điều trị kịp thời. Đồng thời, quá trình này giúp bác sĩ có cái nhìn toàn diện về tình trạng đường huyết, lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp và theo dõi tiến triển bệnh một cách an toàn, hiệu quả.

Đối với những thí sinh mong muốn theo học ngành Y sĩ đa khoa hoặc Dược, việc chọn một môi trường đào tạo bài bản, chuyên sâu là rất quan trọng. Trường Cao đẳng Dược Sài Gòn cung cấp chương trình đào tạo toàn diện, giúp sinh viên nắm vững các tiêu chí chẩn đoán, kỹ thuật lâm sàng và quy trình chăm sóc bệnh nhân một cách chính xác. Nhờ đó, người học không chỉ hiểu rõ lý thuyết mà còn thành thạo thực hành, tự tin áp dụng kiến thức vào chăm sóc và quản lý bệnh nhân trong thực tế.

*LƯU Ý: Nội dung bài viết chỉ mang tính chất tham khảo, phục vụ mục đích học tập của sinh viên Trường Cao đẳng Dược Sài Gòn và không thay thế cho tư vấn y khoa!