Sỏi bàng quang là một trong những dạng sỏi tiết niệu thường gặp, chỉ đứng sau sỏi thận. Bệnh phổ biến ở nam giới từ 50 tuổi trở lên và cần được điều trị kịp thời tránh biến chứng nguy hiểm
Contents
THÔNG TIN CHUNG VỀ SỎI BÀNG QUANG
Sỏi bàng quang là một trong những dạng sỏi tiết niệu thường gặp, chỉ đứng sau sỏi thận. Thuật ngữ này đề cập đến sự xuất hiện của khối vật chất cứng (sỏi) ở bên trong bàng quang. Sỏi được tạo thành khi các khoáng chất trong nước tiểu cô đọng và xảy ra hiện tượng kết tinh.
Bệnh thường gặp nhiều ở nam giới từ 50 tuổi trở lên. Sỏi có thể kết tinh ngay tại bàng quang hoặc có thể rơi từ thận hoặc niệu quản xuống cơ quan này.
Ở một số trường hợp sỏi có kích thước nhỏ và không gây ra các triệu chứng lâm sàng, bác sĩ thường không yêu cầu điều trị. Ngược lại với những trường hợp phát sinh triệu chứng, việc điều trị cần được tiến hành trong thời gian sớm nhất nhằm ngăn chặn tiến triển và các biến chứng nguy hiểm.
Nguyên nhân gây bệnh
Theo bác sĩ Trường Cao đẳng Dược Sài Gòn, sỏi bàng quang hình thành khi nước tiểu ứ đọng ở bàng quang trong một thời gian dài. Lúc này nước tiểu thường có nồng độ khoáng chất cao và dễ xảy ra hiện tượng kết tinh sỏi.
Một số nguyên nhân có thể gây ra hiện tượng kết tinh sỏi tại bàng quang, bao gồm:
- Bàng quang thần kinh: Bàng quang thần kinh là bệnh lý xảy ra khi dây thần kinh ở cơ quan bị tổn thương khiến tín hiệu truyền về não bộ bị gián đoạn. Điều này khiến cho lượng nước tiểu trong bàng quang không được đào thải hoàn toàn và tăng nguy cơ kết tinh thành sỏi.
- Phì đại tuyến tiền liệt: Phì đại tuyến tiền liệt xảy ra khi cơ quan này gia tăng kích thước và đè nén lên đường tiểu (niệu đạo). Đường tiểu bị gián đoạn có thể khiến nước tiểu trong bàng quang không được đào thải hoàn toàn.
- Viêm bàng quang: Nhiễm trùng ở bàng quang có thể khiến nồng độ nước tiểu thay đổi và tăng nguy cơ kết tinh sỏi tại cơ quan này.
- Sỏi thận: Sỏi từ thận và niệu quản có thể di chuyển xuống bàng quang và gây ra bệnh sỏi bàng quang.
- Các nguyên nhân khác: Túi thừa bàng quang, sử dụng ống thông bàng quang, bệnh Parkinson, tiểu đường, rối loạn thần kinh bàng quang, bệnh gout…
Triệu chứng thường gặp
Một số dấu hiệu và triệu chứng điển hình của sỏi bàng quang, bao gồm:
- Thường xuyên đi tiểu
- Tia nước tiểu yếu và bị gián đoạn
- Nước tiểu có màu đậm hơn bình thường
- Tiểu ra máu
- Đau rát khi tiểu tiện
- Đau vùng bụng dưới
- Khó chịu hoặc đau nhức ở dương vật
PHƯƠNG PHÁP ÁP DỤNG ĐỂ ĐIỀU TRỊ BỆNH SỎI BÀNG QUANG
Điều trị thường được chỉ định với trường hợp sỏi có kích thước lớn và gây ra các triệu chứng rối loạn tiểu tiện. Các phương pháp điều trị có thể được áp dụng, bao gồm:
Tán sỏi bàng quang
Tán sỏi là phương pháp xâm lấn tối thiểu được chỉ định với những trường hợp có kích thước sỏi nhỏ hơn 6mm. Các kỹ thuật tán sỏi bàng quang thường được chỉ định, gồm có:
- Tán sỏi ngoài cơ thể/ Tán sỏi bàng quang bằng laser: Kỹ thuật này sử dụng tia laser hoặc sóng xung động tác động ở bên ngoài cơ thể nhằm thu nhỏ kích thước sỏi. Khi đã được thu nhỏ, sỏi có thể dễ dàng thoát ra bên ngoài thông qua niệu đạo.
- Tán sỏi bàng quang bằng nội soi: Kỹ thuật này dùng ống nội soi vào niệu đạo lên bàng quang . Sau đó bác sẽ sử dụng laser hoặc khí nén nhằm phá vụn sỏi và gắp sỏi ra bên ngoài.
- Tán sỏi qua da: Tán sỏi qua da được thực hiện bằng cách tạo đường hầm nhỏ có đường kính khoảng 6 – 10mm nối giữa da và bàng quang. Sau đó bác sĩ sẽ sử dụng tia laser nhằm phá hủy sỏi và dùng dụng cụ chuyên dụng để gắp sỏi ra bên ngoài.
Phẫu thuật loại bỏ sỏi bàng quang
Với những sỏi có kích thước lớn hoặc sỏi rắn chắc và không có đáp ứng khi thực hiện kỹ thuật tán, bác sĩ có thể đề nghị phẫu thuật để loại bỏ sỏi.
Trong kỹ thuật này, bác sĩ sẽ mổ mở bàng quang và đưa sỏi ra bên ngoài. So với phương pháp tán sỏi, phẫu thuật có mức độ xâm lấn cao nên dễ gây ra các biến chứng nguy hiểm như nhiễm trùng, tổn thương dây thần kinh bàng quang,… Vì vậy bác sĩ chỉ yêu cầu thực hiện phương pháp này khi sỏi gây tắc nghẽn đường tiểu.
Chữa sỏi bàng quang bằng thuốc Nam
Với trường hợp sỏi nhỏ và không có chỉ định điều trị, bạn có thể tận dụng các loại thuốc Nam để thu nhỏ kích thước sỏi và đào thải sỏi qua đường tiểu. Với những sỏi có kích thước lớn hơn, nên phối hợp thảo dược tự nhiên với một số loại thuốc bào mòn sỏi được bác sĩ chỉ định.
Thầy thuốc Y học cổ truyền Sài Gòn, một số bài thuốc giúp loại bỏ sỏi ở bàng quang bằng thuốc Nam bạn có thể áp dụng, bao gồm:
Chữa sỏi bàng quang bằng rau đắng: Theo dân gian, rau đắng có tác dụng lợi tiểu, cầm tiêu chảy, tiêu viêm và tán sỏi. Vì vậy thảo dược này thường được dùng để trị các chứng bệnh liên quan đến đường tiết niệu như sỏi thận, sỏi bàng quang, viêm bàng quang,… Để trị sỏi tiết niệu bằng rau đắng, bạn có thể thực hiện một trong hai bài thuốc sau:
- Bài thuốc 1: Dùng bòng bong, rau đắng và mã đề mỗi vị 20g. Đem sắc với nhiều nước và dùng uống thay trà.
- Bài thuốc 2: Chuẩn bị rau đắng tươi 15 – 30g đem sắc uống thay nước trà hằng ngày.
Trị sỏi tiết niệu bằng râu ngô: Với tác dụng thanh nhiệt, lợi mật, lợi tiểu và tiêu thũng, râu ngô thường được dân gian sử dụng để chữa các chứng bệnh về gan, sỏi tiết niệu và cao huyết áp. Bài thuốc trị sỏi bàng quang và sỏi tiết niệu bằng râu ngô:
- Chuẩn bị: Ý dĩ, rau má và mã đề mỗi vị 50g, râu ngô 100g và sài đất 40g.
- Thực hiện: Sắc các nguyên liệu lấy nước uống, dùng liên tục trong vòng 2 – 3 tuần lễ.
Bài viết dưới đây các bác sĩ giảng viên Trường Cao đẳng Dược Sài Gòn tổng hợp và chia sẻ đến bạn thông tin về bệnh sỏi bàng quang.