Giảng Viên Bác Sĩ Trường Dược Sài Gòn Nói Về Bệnh Xơ Vữa Động Mạch

Xơ vữa động mạch là bệnh có thể phòng ngừa và chữa trị được, tuy nhiên bệnh ảnh hưởng đến tất cả các động mạch trong cơ thể, gây nguy hiểm cho người bệnh nếu không được điều trị

XVĐM hình thành bởi chất béo, cholesterol và các chất khác trong và trên thành động mạch (mảng bám), gây cản trở dòng máu.

Cùng các Bác sĩ – Giảng viên tại Trường Cao đẳng Dược Sài Gòn thành phố Hồ Chí Minh tìm hiểu chi tiết về bệnh Xơ vữa động mạch qua bài viết sau đây

Xơ vữa động mạch là bệnh gì?

Xơ vữa động mạch xảy ra khi những mạch máu mang oxy và chất dinh dưỡng từ tim đến các động mạch còn lại của cơ thể trở nên dày và cứng – đôi khi làm cản trở dòng máu đến các nội tạng và mô của bạn. Các động mạch khỏe mạnh sẽ linh hoạt và đàn hồi, nhưng qua thời gian, thành động mạch có thể trở nên cứng lại – một tình trạng thường được gọi là sự cứng động mạch.

Xơ vữa động mạch (XVĐM) là một thể đặc biệt của xơ cứng động mạch, tuy nhiên các thuật ngữ này đôi khi được dùng thay thế cho nhau. XVĐM hình thành bởi chất béo, cholesterol và các chất khác trong và trên thành động mạch (mảng bám), cái mà có thể gây cản trở dòng máu.

Các mảng bám này có thể vỡ ra, bắt đầu hình thành cục máu đông. Mặc dù XVĐM thường được xem như là một vấn đề về tim, nó có thể gây ảnh hưởng đến bất kì động mạch nào khác của cơ thể bạn. XVĐM có thể ngăn ngừa và chữa trị được.

Nguyên nhân gây bệnh xơ vữa động mạch

XVĐM là một bệnh tiến triển chậm có thể bắt đầu từ thời thơ ấu. Mặc dù nguyên nhân chính xác chưa được xác đinh XVĐM có thể bắt đầu từ thương tổn lớp bên trong của một động mạch. Thương tổn này có thể gây ra bởi:

• Tăng huyết áp
• Tăng cholesterol
• Tăng Trigly-ceride (một loại chất béo trong máu )
• Thuốc lá và các loại thuốc hút khác
• Kháng in-su-lin, béo phì hoặc tiểu đường
• Các bệnh viêm nhiễm, như viêm khớp, bệnh lupus ban đỏ hoặc nhiễm trùng, hoặc tình trạng viêm nhiễm không rõ nguyên nhân

Một khi thành trong động mạch bị tổn thương, các tế bào máu và các chất khác thường đọng lại ở nơi thương tổn và tích tụ ở lớp trong động mạch.

Qua thời gian, các lớp chất béo (mảng bám) hình thành bởi cholesterol và các sản phẩm tế bào khác cũng tích tụ ở nơi thương tổn và trở nên cứng hơn, làm hẹp các động mạch. Các cơ quan và mô được dẫn máu đến bởi các động mạch bị tắc nghẽn sẽ không nhận đủ máu để hoạt động bình thường.

Hơn nữa, lớp mảng bám mỏng có thể vỡ ra, đẩy cholesterol và các chất khác vào dòng máu. Điều này có thể gây ra cục máu đông, làm ngăn máu chảy đến một bộ phận nào đó của cơ thể, chẳng hạn khi dòng máu chảy đến tim bị tắc nghẽn gây ra cơn nhồi máu tim. Một cục máu đông có thể đi đến các nơi khác của cơ thể, làm tắc dòng chảy đến cơ quan khác.

Triệu chứng thường gặp của bệnh xơ vữa động mạch

Theo chuyên gia Trường Dược Sài Gòn, XVĐM phát triển dần dần. XVĐM khi ở mức độ nhẹ thường không biểu hiện triệu chứng.

Bệnh nhân thường sẽ không có triệu chứng cho đến khi một động mạch bị quá hẹp hoặc bị tắc nghẽn khiến nó không thể cung cấp đủ máu tới các cơ quan và mô của bạn. Đôi khi một cục máu đông gây tắc hoàn toàn dòng máu chảy, thậm chí là vỡ ra và có thể gây ra cơn nhồi máu cơ timhoặc đột quỵ.

Triệu chứng XVĐM từ trung bình đến nặng phụ thuộc vào những động mạch nào bị ảnh hưởng bởi nó, cụ thể là:

• Nếu các động mạch ở tim của bạn bị xơ vữa: bạn có thể biểu hiện triệu chứng, như đau ngực hoặc nặng ngực (đau thắt ngực).
• Nếu các động mạch đi đến não của bạn bị xơ vữa: bạn có thể có các dấu hiệu và triệu chứng như đột ngột bị tê hay yếu tay hoặc chân, khó nói hoặc nói đớ, mất tạm thời thị lực một mắt, hoặc cơ mặt bạn bị xệ xuống. Các dấu hiệu này biểu hiện một cơn thiếu máu thoáng qua (TIA), nếu như không điều trị có thể dẫn đến đột quỵ.
• Nếu động mạch ở tay hoặc chân bạn bị xơ vữa: bạn có thể có triệu chứng của bệnh động mạch ngoại biên, như đau chân khi đi bộ (cơn đau như chuột rút).
• Nếu động mạch thận của bạn bị xơ vữa: bạn sẽ bị tăng huyết áp hoặc suy thận.

Trường Cao đẳng Dược Sài Gòn tuyển sinh Cao đẳng Y Dược năm 2019

Phương pháp được áp dụng để điều trị bệnh xơ vữa động mạch

Các thay đổi lối sống như chế độ ăn lành mạnh và tập thể dục là những phương pháp điều trị thích hợp nhất cho XVĐM. Đôi khi, điều trị thuốc và phẫu thuật cũng là cần thiết.

Thuốc

Thuốc có thể làm chậm đi, hoặc thậm chí làm đảo nghịch tác động của XVĐM. Sau đây là một số thuốc thường gặp:

• Thuốc giảm Cholesterol: Giảm cholesterol lipoprotein nồng độ thấp (LDL cholesterol), một cholesterol “xấu”, có thể làm chậm, ngưng lại, hoặc thậm chí làm giảm sự tích tụ chất béo trong động mạch. Tăng cholesterol lipoprotein nồng độ thấp (cholesterol HDL), một cholesterol “tốt” cũng có tác dụng. Bác sĩ có thể chọn các thuốc đặc trị để đưa vào phác đồ điều trị của bạn.
• Thuốc chống kết tập tiểu cầu: Bác sĩ của bạn có thể cho thuốc chống kết tập tiểu cầu để làm giảm khả năng tiểu cầu tập trung ở nơi các động mạch bị hẹp, làm hình thành cục máu đông và gây thuyên tắc ở xa.
• Thuốc ức chế Beta: Các thuốc này thường được sử dụng cho bệnh mạch vành. Chúng làm chậm nhịp tim và huyết áp, giảm nhu cầu của tim và làm giảm các triệu chứng đau ngực. Thuốc ức chế Beta giảm nguy cơ nhồi máu tim và các rối loạn nhịp tim.
• Thuốc ức chế men chuyển Angiotensin (ACEI): Các thuốc này có thể giúp làm chậm tiến trình của XVĐM bằng cách làm giảm huyết áp và tạo ra các tác động có lợi cho động mạch tim. ACEI có thể làm giảm nguy cơ tái phát các cơn nhồi máu tim.
• Thuốc ức chế kênh Canxi: Các thuốc này làm giảm huyết áp và đôi khi được dùng để điều trị cơn đau thắt ngực.
• Thuốc lợi tiểu: Huyết áp cao là yếu tố nguy cơ chính của XVĐM. Lợi tiểu sẽ làm giảm huyết áp.
• Các thuốc khác: Bác sĩ của bạn có thể đề nghị một số thuốc để kiểm soát các yếu tố nguy cơ cụ thể, như tiểu đường. Các thuốc cụ thể đôi khi điều trị các triệu chứng của XVĐM, như đau chân khi gắng sức đã được mô tả.

Phẫu thuật

Đôi khi các điều trị tích cực là cần thiết để chữa XVĐM. Nếu bạn có các triệu chứng nghiêm trọng hoặc một tắc nghẽn động mạch gây đe dọa cơ hoặc mô da của bạn, bạn có thể phải thực hiện các phẫu thuật sau:

• Nong mạch và đặt stent
• Nạo mảng xơ vữa
• Tiêu sợi huyết
• Phẫu thuật bắc cầu

Trên đây là những thông tin về bệnh Xơ vữa Động mạch mà chuyên gia Trường Cao đẳng Dược Sài Gòn đã đề cập đến bạn, qua bài viết hi vọng bạn có được kiến thức để phòng ngừa và điều trị bệnh hợp lí nhất