Vitamin được biết đến là những chất hữu cơ có vai trò quan trọng không thể thiếu đối với mọi cá thể. Vậy vai trò của cụ thể của vitamin đối với cơ thể con người là gì?
Hãy cùng tìm kiếm câu trả lời cụ thể về vai trò của vitamin đối với cơ thể con người qua bài viết sau đây từ các Dược sĩ Trường Cao đẳng Dược Sài Gòn!
Contents
Vitamin là gì?
Vitamin là những chất hữu cơ, hầu hết cơ thể không thể tự tổng hợp được mà phải đưa từ ngoài vào, tuy chỉ cần với một lượng rất nhỏ so với khẩu phần ăn hàng ngày nhưng lại không thể thiếu vì có tác dụng duy trì các hàng triệu các phản ứng chuyển hoá đảm bảo sự sinh trưởng và hoạt động bình thường của cơ thể.
Phân loại Vitamin
Bác sĩ giảng viên giảng dạy lớp Văn bằng 2 Cao đẳng Dược thành phố Hồ Chí Minh cho biết có nhiều cách phân loại vitamin khác nhau, nhưng thông dụng và tiện sử dụng nhất vẫn là cách phân loại dựa vào độ tan:
- Vitamin tan trong dầu: có 4 chất là vitamin A, D, E, K.
- Vitamin tan trong nưóc: gồm có các vitamin nhóm B (B1( B2, B6, B12…), vitamin C, vitamin pp…
Vai trò của Vitamin với cơ thể
Vitamin tham gia vào cấu tạo Enzym xúc tác cho các phản ứng chuyển hoá của cơ thể.
Hầu hết các vitamin tan trong nước đều là coenzym của một enzym chuyên biệt. Vì vậy, nếu thiếu Vitamin thì hệ Enzym tương ứng không thể hoạt động trơn tru, quá trình chuyển hoá hiển nhiên bị rối loạn.
Vitamin làm tăng sức đề kháng, chống oxy hoá, bảo vệ các tế bào thần kinh qua đó tham gia bảo vệ cơ thể. Ví dụ: Vitamin C, A, E, B12…
Vitamin có vai trò tác động qua lại với các hormon. Ví dụ: Vitamin C với hormon tuyến thượng thận, vitamin nhóm B với hormon sinh dục, vitamin A, B: vối tuyến giáp và vitamin D với tuyến cận giáp.
Các vitamin có tác động qua lại với nhau tạo nên tổng thể cho cả cơ thể hoạt động hỗ trợ lẫn nhau. Vì vậy khi thừa hoặc thiếu một vitamin nào đó làm thiếu hụt đi một phần hoạt động trong chuỗi dây chuyền phản ứng, kéo theo ảnh hưởng hoạt động của vitamin khác và gây bệnh cho cơ thể. Ví dụ: khi thiếu vitamin B12, cơ thể sẽ không tổng hợp được acid folic gây bệnh thiếu máu…
Nhu cầu về Vitamin của cơ thể
Nhu cầu về vitamin là lượng vitamin cần thiết để duy trì hoạt động bình thường của cơ thể. Nhu cầu về vitamin thay đổi tùy thuộc vào lứa tuổi, giới tính, tình trạng sinh lý của cơ thể. Khi thiếu hay thừa vitamin đều gây rối loạn chuyển hoá của cơ thể và gây bệnh.
Thiếu vitamin
- Do ăn uống không đầy đủ hoặc nhu cầu cơ thể táng như phụ nữ có thai, cho con bú, người mới ốm dậy, lao động nặng nhọc.
- Do rối loạn hấp thu: có bệnh viêm loét dạ dày tá tràng hoặc cắt dạ dày, bệnh gan, tụy, tiêu chảy…
- Do khuyết tật di truyền: thiếu enzym hoặc yếu tố cần đế hấp thu như thiếu yếu tô” nội không hấp thu được B12.
- Do dùng các thuốc làm giảm hấp thu hoặc dùng các thuốc kháng sinh diệt vi khuẩn tổng hợp vitamin ở ruột.
Thường người ta thiếu nhiều vitamin một lúc nên khi điều trị nên phổi hợp vitamin. Khi thiếu vitamin nhẹ có thể điều trị bằng cách dùng chế độ ăn các chất có chứa nhiều vitamin, nhưng khi thiếu vitamin nặng thì phải bổ sung dưối dạng thuốc.
Trường hợp thiếu vitamin do rối loạn hấp thu ở ruột hoặc do thiếu yếu tô” cần thiết để hấp thu vitamin qua ruột thì phải bổ sung vitamin bằng đường tiêm.
Thừa vitamin
Các bác sĩ giảng viên tại Trường Cao đẳng Dược Sài Gòn cho biết, thừa vitamin chủ yếu gặp ở nhóm vitamin tan trong dầu còn các vitamin tan trong nước ít khi thừa vì chúng thải trừ nhanh và không tích luỹ. Nguyên nhân thừa vitamin chủ yếu do lạm dụng thuốc (người bình thường ăn uống đầy đủ vitamin mà vẫn bổ sung thường xuyên vitamin dưới dạng thuốc).
Ngoài ra gặp một số ít trường hợp thừa vitamin cấp tính do ăn loại thức ăn có chứa lượng lốn vitamin tan trong dầu, ví dụ như ăn gan gấu trắng, gan cá thu…