Biện pháp phòng ngừa và điều trị hội chứng bàng quang tăng hoạt

Bàng quang tăng hoạt là tình trạng bàng quang co bóp không đúng thời điểm gây ra cảm giác mắc tiểu đột ngột. Tuy không nguy hiểm nhưng nó gây ảnh hưởng lớn tới đời sống và sinh hoạt của người bệnh

Cùng tìm hiểu phương pháp phòng ngừa và điều trị hội chứng bàng quang tăng hoạt trong bài viết sau đây từ các bác sĩ giảng viên Trường Cao đẳng Dược Sài Gòn!

BIỆN PHÁP PHÒNG NGỪA HỘI CHỨNG BÀNG QUANG TĂNG HOẠT

Theo bác sĩ Trường Cao đẳng Dược Sài Gòn, việc xây dựng chế độ ăn uống phù hợp sẽ giúp kiểm soát được các triệu chứng bệnh và hạn chế tình trạng bệnh trở nên nghiêm trọng. Các biện pháp phòng ngừa được khuyến cáo bao gồm:

Hấp thu lượng nước cần thiết mỗi ngày

Với hội chứng bàng quang tăng hoạt, việc lựa chọn lượng nước và thời điểm uống nước rất quan trọng. Giảm hấp thu nước là cách tốt nhất để kiểm soát nước tiểu nhưng uống quá ít nước có thể dẫn đến tình trạng tích tụ nước tiểu cao hơn, có thể gây kích ứng bàng quang và tăng nguy cơ nhiễm trùng đường tiết niệu. Vì vậy, bệnh nhân cần lưu ý:

• Chia lượng nước uống trong ngày ra thành nhiều lần.
• Không uống quá nhiều nước, trừ trường hợp tập thể dục.
• Uống nước thành từng ngụm.
• Nếu đã uống đủ nước, nước tiểu có màu vàng nhạt hoặc hầu như không màu.
• Ngoài ra cũng cần hấp thu nước từ những nguồn thực phẩm khác như trái cây, rau củ và canh.
• Nên đi khám bác sĩ khi xuất hiện các triệu chứng nhiễm trùng đường tiết niệu như đau khi đi tiểu hoặc nước tiểu nóng, sẫm màu hoặc có mùi nồng.

Hạn chế thức uống có thể khiến bệnh nhân đi tiểu nhiều

Không nên uống các loại nước chứa nhiều cafein như nước ngọt có gas, cà phê, nước tăng lực và trà và nước uống chứa cồn như rượu, bia.

Tránh thực phẩm làm cho triệu chứng trở nên nghiêm trọng hơn

• Thực phẩm giàu tính acid như cam, chanh, bưởi, nho hay cà chua.
• Chất làm ngọt nhân tạo như aspartam, saccharin và những chất làm ngọt nhân tạo khác.
• Thức ăn mặn: Khoai tây chiên và các thực phẩm mặn khác có thể làm cơ thể giữ nước, gây khát và uống nhiều nước hơn, làm kích ứng bàng quang tăng hoạt.

GIẢI PHÁP ĐIỀU TRỊ HỘI CHỨNG BÀNG QUANG TĂNG HOẠT

Bệnh có thể điều trị khỏi nhưng dễ bị tái phát theo từng giai đoạn nếu có các yếu tố thuận lợi. Việc điều trị bệnh thường kéo dài, có thể không xâm lấn hoặc phải can thiệp ngoại khoa.

Điều trị bệnh bàng quang tăng hoạt bao gồm 3 bước: thay đổi hành vi, dùng thuốc và các biện pháp can thiệp khi kháng thuốc.

Thay đổi hành vi

Đây là bước điều trị đầu tiên cho bệnh bàng quang tăng hoạt. Bệnh nhân có thể tự thực hiện, không tốn kém và có hiệu quả tốt. Phương pháp này yêu cầu bệnh nhân phải hợp tác, tập luyện kiên trì.

• Bệnh nhân nên viết “nhật ký đi tiểu” hàng ngày.
• Tập đi tiểu theo giờ.
• Điều chỉnh chế độ ăn uống bằng cách hạn chế các thức ăn, thức uống có tính lợi tiểu hoặc gây kích thích bàng quang.
• Điều chỉnh lượng nước uống vào theo điều kiện làm việc và sinh hoạt, uống trung bình khoảng 1500 ml/ngày, hạn chế uống nước sau 18 giờ hoặc 3-4 giờ trước khi ngủ.

Các biện pháp dùng thuốc

Theo bác sĩ giảng viên Văn bằng 2 Cao đẳng Dược thành phố Hồ Chí Minh, chỉ định sử dụng thuốc phụ thuộc vào đánh giá của bác sĩ về nguyên nhân gây bệnh cũng như các yếu tố nguy cơ.

Có thể sử dụng các thuốc kháng muscarin như darifenacin, fesoterodine, oxybutynin, solifenacin, tolterodine và trospium làm giảm sự co bóp của cơ chóp bàng quang. Tác dụng phụ của các thuốc kháng muscarin là khô miệng, mờ mắt, nóng mặt, nhức đầu, tim đập nhanh, khó tiêu, táo bón, …

Một số thuốc cũng có hiệu quả lên bàng quang tăng hoạt nhưng cơ chế chưa rõ ràng như flavoxat, các thuốc chống trầm cảm ba vòng (imipramin, amitriptyline, duloxetine), các thuốc chẹn alpha (tamsulosin, alfuzosin, doxazosin, …).

Thuốc mirabegron tác động lên thụ thể β3-adrenergic trong cơ chóp bàng quang, có tác dụng giãn cơ và làm tăng dung tích bàng quang.

Các biện pháp can thiệp khi kháng thuốc hoặc không dung nạp thuốc

Tiêm onabotulinumtoxin A vào bàng quang: Kích thích thần kinh cùng là phương pháp cấy các dây điện cực vào rễ thần kinh cùng S3, nối với máy tạo nhịp đặt dưới da vùng mông để kích thích thần kinh cùng điều hòa các phản xạ thần kinh chi phối cơ chóp bàng quang và cơ đáy chậu. Phương pháp này được chỉ định trong trường hợp ứ đọng nước tiểu trong bàng quang hay các triệu chứng như tiểu gấp không kiểm soát hay tiểu gấp, tiểu nhiều lần kháng trị với thuốc.

Kích thích thần kinh chày: Đây là phương pháp điều trị ít xâm hại, ít tác dụng phụ và dễ được chấp nhận.

Mở rộng bàng quang bằng ruột: Phẫu thuật này được chỉ định trong những trường hợp bàng quang có dung tích nhỏ, rối loạn chức năng bàng quang với độ giãn nở kém. Tuy nhiên, đây là phẫu thuật lớn và tỉ lệ bệnh nhân phải chịu thông tiểu sạch cách quãng khá cao (10 – 75%, đặc biệt những bệnh nhân có bệnh lý do thần kinh thường có tỉ lệ cao hơn), vì vậy phương pháp mở rộng bàng quang bằng ruột chỉ được áp dụng trong những trường hợp khi các biện pháp ít xâm hại hơn không thành công.