Bác Sĩ Trường Cao Đẳng Dược Sài Gòn Nói Về Dị Dạng Động Tĩnh Mạch

Dị dạng động tĩnh mạch là hiện tượng các mạch máu bất thường, rối loạn trong não, gây chảy máu não và có thể khiến người bệnh tử vong rất nguy hiểm. Bệnh vô cùng nguy hiểm, có thể dẫn đến tử vong vì thế bạn cần hết sức thận trọng.

Cùng các Bác sĩ – Giảng viên Trường Cao đẳng Dược Sài Gòn tìm hiểu chi tiết về hiện tượng này để có những thông tin cần thiết về bệnh, giúp bạn phát hiện cũng như điều trị bệnh một cách hiệu quả.

Dị dạng động tĩnh mạch là bệnh gì thưa Bác sĩ?

Dị dạng động tĩnh mạch (tên tiếng Anh là Brain Arteriovenous Malformation) là một rối loạn của mạch máu liên kết giữa động mạch và tĩnh mạch não. Mạch máu não tại khu vực não bộ thường được chia thành nhiều nhánh nhỏ. Đến một điểm nhất định, các mạch máu sẽ phân nhánh thành nhiều mạch nhỏ hay còn gọi là mao mạch. Mao mạch có đường kính bằng một tế bào máu, khoảng 1/5 kích thước sợi tóc con người. Bình thường con người có rất nhiều mao mạch, dòng chảy và áp suất bên trong mao mạch rất thấp. Tuy nhiên do sự kết nối bất thường giữa động mạch và tĩnh mạch nên máu lưu thông qua mạch máu dị dạng với áp suất cao và nhanh. Dị dạng động tĩnh mạch gây ra rất nhiều vấn đề, phổ biến nhất là vỡ mạch dẫn đến đột quỵ do xuất huyết não hoặc gây áp suất lên não dẫn đến động kinh. Dị dạng động tĩnh mạch có thể xảy ra ở bất cứ đâu trên cơ thể nhưng thường gặp nhất là ở não và cột sống. Dù vậy, dị dạng động tĩnh mạch thường hiếm và gây ảnh hưởng tới dưới 1% dân số. Khi đã được chẩn đoán, một dị dạng động tĩnh mạch có thể được điều trị thành công để ngăn ngừa biến chứng như tổn thương não hoặc đột qụy

Nguyên nhân gây bệnh dị dạng động tĩnh mạch là do đâu thưa Bác sĩ?

Nguyên nhân dị dạng động tĩnh mạch chưa được rõ, nhưng các nhà khoa học tin rằng hầu hết các dị dạng động tĩnh mạch xuất hiện trong quá trình phát triển phôi thai. Bình thường, tim bơm máu giàu oxy đến não thông qua động mạch. Các động mạch làm chậm dòng máu chảy bằng cách truyền chúng qua một loạt các mạng lưới mạch máu nhỏ hơn, kết thúc với các mạch máu nhỏ nhất (mao mạch). Các mao mạch từ từ phân phối máu qua các thành mạch mỏng và xốp tới mô não. Máu nghèo oxy từ não sau đó di chuyển tới các mạch máu nhỏ và vào các mạch máu lớn hơn dẫn máu về tim và phổi để lấy thêm oxy. Các động mạch và tĩnh mạch trong dị dạng động tĩnh mạch thiếu mạng lưới hỗ trợ của mạch máu nhỏ và mao mạch này. Thay vào đó, một mạng lưới bất thường làm máu đi nhanh hơn và đi trực tiếp từ động mạch sang tĩnh mạch, bỏ qua các mô xung quanh.

Triệu chứng thường gặp của bệnh dị dạng động tĩnh mạch là gì?

Một dị dạng động tĩnh mạch có thể không gây bất kì dấu hiệu hoặc triệu chứng nào cho đến khi dị dạng này bị vỡ ra, gây ra xuất huyết não. Phân nửa các tình trạng dị dạng mạch máu não có dấu hiệu đầu tiên là xuất huyết. Nhưng một số người mắc dị dạng động tĩnh mạch có thể có dấu hiệu và triệu chứng liên quan đến dị dạng động tĩnh mạch ngoài chảy máu. Ở những người không bị xuất huyết, dấu hiệu và triệu chứng dị dạng động tĩnh mạch có thể bao gồm:

• Co giật
• Đau cả đầu hoặc một vùng ở đầu
• Yếu cơ hoặc tê một phần cơ thể

Một số người có thể trải qua các dấu hiệu và triệu chứng thần kinh nghiêm trọng hơn, tùy thuộc vào vị trí của dị dạng, gồm có:

• Đau đầu dữ dội
• Yếu, tê liệt tay chân
• Giảm thị lực
• Nói khó
• Lú lẫn hoặc mất khả năng hiểu được người khác
• Bất ổn định trầm trọng

Các triệu chứng dị dạng động tĩnh mạch có thể bắt đầu ở bất cứ tuổi nào nhưng thường xuất hiện ở giai đoạn 10 tới 40 tuổi. Các dị dạng động tĩnh mạch có thể gây tổn thương mô não theo thời gian. Các ảnh hưởng cứ tích lũy dần và thường gây triệu chứng sớm ở tuổi trưởng thành. Tuy nhiên, khi bạn đến tuổi trung niên, dị dạng động tĩnh mạch có xu hướng ổn định và ít gây triệu chứng. Một số phụ nữ mang thai có thể có triệu chứng nặng hơn do sự thay đổi về thể tích máu và huyết áp. Một trường hợp nặng của dị dạng động tĩnh mạch, gọi là khiếm khuyết mạch máu Galen, gây dấu hiệu và triệu chứng xuất hiện sớm hơn hoặc ngay sau sinh. Mạch máu chính trong loại dị dạng này có thể tạo dịch và gây tích tụ dịch trong não gây phù. Các dấu hiệu và triệu chứng bao gồm phù các tĩnh mạch thấy được trên da đầu, co giật, kém phát triển và suy tim sung huyết.

Có những phương pháp nào được áp dụng để điều trị bệnh dị dạng động tĩnh mạch?

Có rất nhiều phương pháp điều trị bệnh dị dạng động tĩnh mạch tiền năng. Mục đích chính của điều trị là để ngăn ngừa xuất huyết, nhưng điều trị để kiểm soát các cơn co giật hoặc các biến chứng thần kinh khác có thể cũng được cân nhắc. Bác sĩ sẽ quyết định điều trị nào là thích hợp nhất cho tình trạng của bạn, phụ thuộc vào độ tuổi, sức khỏe, vị trí và kích thước của các mạch máu bất thường. Thuốc cũng được dùng để điều trị triệu chứng gây ra bởi dị dạng động tĩnh mạch, như đau đầu hoặc co giật. Phẫu thuật là phương pháp điều trị thông dụng nhất cho bệnh dị dạng động tĩnh mạch. Có 3 phương pháp phẫu thuật khác nhau để điều trị dị dạng động tĩnh mạch:

• Phẫu thuật cắt bỏ thông thường
• Phương pháp gây tắc mạch
• Điều trị tia xạ