Viêm tai giữa ứ dịch là tình trạng tai giữa bị nhiễm trùng đi kèm với triệu chứng ứ dịch sau màng nhĩ. Bệnh có thể gây điếc vĩnh viễn nếu không được phát hiện và điều trị.
Bác sĩ Trường Cao đẳng Dược Sài Gòn cho biết viêm tai giữa ứ dịch là dạng bệnh lý viêm tai do màng nhĩ đóng kín, khiến dịch tiết bị ứ đọng ở phía sau màng tai. Bệnh lý này thường không gây ra các triệu chứng cấp tính và có tiến triển âm thầm.
Contents
Nguyên nhân gây bệnh viêm tai giữa ứ dịch
Cấu trúc và chức năng vòi nhĩ chưa phát triển hoàn chỉnh là nguyên nhân quan trọng nhất gây nên tình trạng viêm tai giữa ứ dịch. Do đó, các bệnh lý nhiễm trùng tai thường gặp nhất là ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ.
Bên cạnh đó, viêm tai giữa ứ dịch còn có thể hình thành do những nguyên nhân sau:
- Tắc vòi nhĩ: Tắc vòi nhĩ khiến dịch tiết bị ứ đọng trong tai và gây ra tình trạng ứ dịch.
- Virus: Các virus herpes, adenovirus và virus cúm có khả năng gây nhiễm trùng và ứ dịch ở ống tai giữa.
- Vi khuẩn: Có khoảng 40% trường hợp viêm tai ứ dịch là do sự xâm nhập của vi khuẩn. Các chuyên gia cho rằng, khi vi khuẩn xâm nhập, tai có xu hướng tiết dịch nhằm kháng lại các khuẩn gây bệnh. Khi mức độ tiết dịch cao lại vô tình gây ra tình trạng ứ đọng dịch bên trong hòm tai. Các vi khuẩn gây bệnh được biết đến thường là: Haemophilus influenzae, Staphylococcus pneumonia, Diphtheroids,…
- Dị ứng: Dị ứng ở các mô tai có thể gây nên tình trạng phù nề, làm tăng dịch tiết và gây tắc vòi nhĩ. Khi cơ thể bị dị ứng sẽ tạo ra kháng thể IgE , đồng thời giải phóng các thành phần trung gian gây viêm như prostaglandin, kinin,… làm tăng nguy cơ gây tắc vòi nhĩ và ứ dịch bên trong hòm tai.
Triệu chứng thường gặp ở viêm tai giữa ứ dịch
Viêm tai giữa ứ dịch là bệnh đa hình thái, vì vậy có rất nhiều triệu chứng lâm sàng khác nhau, bao gồm:
- Nghe kém
- Có cảm giác đầy tai
- Chóng mặt
Triệu chứng của bệnh viêm tai giữa ứ dịch thường không quá nghiêm trọng nên nhiều người chủ quan và không tiến hành điều trị. Trong một số trường hợp, viêm tai ứ dịch có thể gây bội nhiễm và làm phát sinh các triệu chứng cấp tính.
Thông thường, triệu chứng của bệnh lại gần tương tự như viêm tai giữa cấp tính nên rất dễ bị nhầm lẫn, khiến cho việc điều trị không đem lại kết quả. Vì vậy, nếu khi nghi ngờ mắc phải bệnh lý này, bạn nên trao đổi với bác sĩ để được thăm khám kĩ lưỡng.
Phương pháp điều trị bệnh viêm tai giữa ứ dịch
Viêm tai giữa ứ dịch được điều trị toàn diện, bao gồm điều trị tại chỗ và toàn thân. Trong trường hợp điều trị nội khoa thất bại, phẫu thuật sẽ là biện pháp được lựa chọn điều trị.
Điều trị nội khoa:
Theo bác sĩ Trường Cao đẳng Dược Sài Gòn, điều trị nội khoa bao gồm điều trị tại chỗ và toàn thân. Mục đích của việc điều trị làm thông thoáng đường thở, chống phù nề và tiêu dịch nhầy.
Các biện pháp được áp dụng trong điều trị nội khoa, bao gồm:
- Dùng kháng sinh đường uống (Ampicillin, Macrolide, Cephalosporin,…): Liệu pháp kháng sinh thường được thực hiện trong 7 – 10 ngày nhằm ức chế và tiêu diệt vi khuẩn gây nhiễm trùng tai.
- Thuốc chống phù nề và tiêu dịch nhầy (Maxilase, Mucomys, Rhinathiol): Các loại thuốc này có tác dụng làm dịch nhầy bớt dính và đặc, từ đó giúp tăng dẫn lưu và đẩy dịch ra bên ngoài. Tuy nhiên, các nhóm thuốc này chống chỉ định cho trẻ em dưới 2 tuổi.
- Thuốc kháng viêm corticoid: Trường hợp ống tai bị viêm nghiêm trọng, bác sĩ có thể kê toa thuốc corticoid với liều 5mg/ kg/ ngày trong 2 – 5 ngày nhằm cải thiện triệu chứng.
- Thuốc kháng histamine: Nếu viêm tai giữa ứ dịch phát sinh do phản ứng quá mẫn hoặc dị ứng, bạn có thể được kê toa thuốc kháng histamine để làm giảm các triệu chứng mẫn cảm.
- Thuốc co mạch (Otrivil, Coldi B), nước muối biển và nước rửa mũi: Được sử dụng tại chỗ nhằm làm thông thoáng đường thở trên.
- Nghiệm pháp Valsalva: Thực hiện bằng cách bịt mũi, mím chặt môi và làm phồng 2 bên má nhằm giúp thông vòi nhĩ.
Với những trường hợp phát hiện bệnh sớm, các phương pháp điều trị nội khoa đều có đáp ứng tốt.
Điều trị ngoại khoa:
- Đặt ống thông khí qua màng nhĩ
- Chích rạch nhằm dẫn lưu dịch ra bên ngoài
- Nạo cắt VA và amidan tái phát nhiều lần
Hầu hết các trường hợp viêm tai giữa ứ dịch thường được chữa trị dứt điểm sau 10 – 20 ngày. Tuy nhiên bệnh có khả năng tái phát cao và có thể để lại một số di chứng vĩnh viễn nếu người bệnh chủ quan.