Thay đổi tâm lý theo thời tiết có thực sự nguy hiểm không?

Đừng cho rằng cảm xúc hàng năm của bạn với một mùa đơn giản là một trường hợp bình thường. Đó có thể là dấu hiệu của bệnh trầm cảm mà bạn lại không hề hay biết

Thay đổi tâm lý theo thời tiết
Thay đổi tâm lý theo thời tiết

Hãy cùng các bác sĩ giảng viên Trường Cao đẳng Dược Sài Gòn tìm hiểu về bệnh “Thay đổi tâm lý theo thời tiết”

BỆNH THAY ĐỔI TÂM LÝ THEO THỜI TIẾT

Thay đổi tâm lý do thời tiết là một loại trầm cảm có liên quan đến sự thay đổi trong các mùa, bệnh thường bắt đầu và kết thúc vào khoảng cùng thời điểm mỗi năm. Các triệu chứng của bạn sẽ bắt đầu vào mùa thu và tiếp tục vào những tháng mùa đông, bạn sẽ bị giảm năng lượng và cảm thấy buồn thảm. Một số ít trường hợp, thay đổi tâm lý do thời tiết xảy ra vào mùa xuân hoặc đầu mùa hè.

Điều trị thay đổi tâm lý theo thời tiết có thể bao gồm liệu pháp ánh sáng (trị liệu bằng ánh sáng), liệu pháp tâm lý và dùng thuốc. Thực hiện các bước để giữ tâm trạng và động lực của bạn ổn định trong suốt cả năm.

Nguyên nhân gây bệnh

Bác sĩ Trường Cao đẳng Dược Sài Gòn cho biết, nguyên nhân cụ thể của thay đổi tâm lý theo thời tiết vẫn chưa được biết. Một số yếu tố có thể đóng vai trò vào nguyên nhân gây bệnh gồm:

  • Đồng hồ sinh học của bạn (nhịp sinh học): Mức giảm của ánh sáng mặt trời vào mùa thu và mùa đông có thể gây ra thay đổi tâm lý theo thời tiết khởi đầu mùa đông. Sự giảm ánh sáng mặt trời này có thể làm hỏng đồng hồ bên trong cơ thể và dẫn đến trầm cảm.
  • Mức serotonin: Sự giảm serotonin – một chất hoá học của não- ảnh hưởng đến tâm trạng, có thể đóng một vai trò trong thay đổi tâm lý theo thời tiết. Giảm ánh sáng mặt trời có thể làm giảm serotonin có thể gây trầm cảm.
  • Mức melatonin: Sự thay đổi theo mùa có thể phá vỡ sự cân bằng mức melatonin trong cơ thể, nó đóng một vai trò trong mô hình giấc ngủ và tâm trạng.

TRIỆU CHỨNG THƯỜNG GẶP CỦA BỆNH THAY ĐỔI TÂM LÝ THEO THỜI TIẾT

Trong hầu hết các trường hợp, các triệu chứng thay đổi tâm lý do thời tiết xuất hiện vào cuối mùa thu hoặc đầu mùa đông và rời đi vào những ngày có nắng của mùa xuân và mùa hè. Tuy nhiên, một số người ngược lại có các triệu chứng bắt đầu vào mùa xuân hoặc mùa hè. Trong cả hai trường hợp, các triệu chứng có thể bắt đầu nhẹ và trở nên trầm trọng hơn khi giai đoạn tiến triển.

Trầm cảm

Thay đổi tâm lý do thời tiết là một phân loại của trầm cảm chủ yếu, bệnh xảy ra và phụ thuộc vào mùa.

  • Cảm thấy chán nản hầu hết trong ngày, gần như mỗi ngày
  • Cảm thấy vô vọng hoặc vô ích
  • Có năng lượng thấp
  • Mất hứng thú các hoạt động mà bạn từng yêu thích
  • Có vấn đề khi ngủ
  • Có những thay đổi trong sự thèm ăn hoặc cân nặng của bạn
  • Cảm thấy lười biếng hay lo âu
  • Khó tập trung
  • Có những suy nghĩ thường xuyên về cái chết hoặc tự sát

Thay đổi tâm lý theo mùa thu và đông

Các triệu chứng bắt đầu vào mùa đông, đôi khi được gọi là trầm cảm mùa đông, có thể bao gồm:

  • Cáu gắt
  • Mệt mỏi hoặc năng lượng thấp
  • Gây rắc rối với người khác
  • Quá nhạy cảm với việc từ chối
  • Cảm giác nặng, “chì” ở cánh tay hoặc chân
  • Ngủ nhiều
  • Sự thèm ăn thay đổi, đặc biệt là sự thèm ngọt
  • Tăng cân

Thay đổi tâm lý theo mùa xuân mùa hè

Các triệu chứng bắt đầu vào mùa hè, đôi khi được gọi là trầm cảm mùa hè, có thể bao gồm:

  • Phiền muộn
  • Rắc rối khi ngủ (mất ngủ)
  • Giảm cân
  • Chán ăn
  • Lo lắng

Sự thay đổi theo mùa trong rối loạn lưỡng cực

Ở một số người có rối loạn lưỡng cực, mùa xuân và mùa hè có thể mang lại các triệu chứng hưng cảm, mùa thu và mùa đông có thể là thời điểm xuất hiện các triệu chứng trầm cảm.

Trường Cao đẳng Dược Sài Gòn tuyển sinh Cao đẳng Y Dược Sài Gòn
Trường Cao đẳng Dược Sài Gòn tuyển sinh Cao đẳng Y Dược Sài Gòn

NHỮNG PHƯƠNG PHÁP ĐIỀU TRỊ BỆNH THAY ĐỔI TÂM LÝ THEO THỜI TIẾT

Theo bác sĩ giảng viên Văn bằng 2 Cao đẳng Dược thành phố Hồ Chí Minh, để điều trị bệnh, có thể sử dụng liệu pháp tâm lý trị liệu hoặc sử dụng thuóc

Tâm lý trị liệu

Trị liệu tâm lý, còn gọi là liệu pháp trò chuyện, là một cách khác để điều trị thay đổi tâm lý theo thời tiết. Liệu pháp tâm lý có thể giúp bạn:

  • Xác định và thay đổi những suy nghĩ tiêu cực và hành vi có thể khiến bạn cảm thấy tồi tệ hơn
  • Tìm hiểu những cách lành mạnh để đối phó với thay đổi tâm lý theo thời tiết
  • Học cách quản lý căng thẳng

Sử dụng thuốc

Một số người bị thay đổi tâm lý theo thời tiết được điều trị chống trầm cảm, đặc biệt nếu các triệu chứng nghiêm trọng.

Một loại thuốc phóng thích chậm bupropion chống trầm cảm (Wellbutrin XL, Aplenzin) có thể giúp ngăn ngừa chứng trầm cảm ở những người có tiền sử thay đổi tâm lý theo thời tiết. Các thuốc chống trầm cảm khác cũng thường được sử dụng để điều trị thay đổi tâm lý theo thời tiết.

Bác sĩ có thể khuyên bạn nên bắt đầu điều trị bằng thuốc chống trầm cảm trước khi các triệu chứng của bạn bắt đầu mỗi năm hoặc cũng có thể khuyên bạn tiếp tục dùng thuốc chống trầm cảm kéo dài hơn ngay cả khi các triệu chứng của bạn đã biến mất.

Xin lưu ý rằng có thể mất vài tuần để bạn nhận thấy được thuốc chống trầm cảm có tác dụng. Ngoài ra, bạn có thể phải thử các loại thuốc khác nhau trước khi bạn tìm thấy một trong số đó hoạt động tốt cho bạn và có ít tác dụng phụ.