Chia Sẻ Cách Sử Dụng Codein Phosphat An Toàn Từ Dược Sĩ Sài Gòn

Thuốc Codein Phosphat là thuốc có tác dụng giảm đau và giảm ho, để sử dụng thuốc đem lại hiệu quả nhất bạn cần phải tuân thủ tuyệt đối theo chỉ định của Dược sĩ hoặc bác sĩ

Bài viết này các Dược sĩ Trường Cao đẳng Dược Sài Gòn sẽ chia sẻ đến các bạn cách sử dụng thuốc Codein Phosphat an toàn nhất!

TỔNG QUAN VỀ THUỐC CODEIN PHOSPHAT

Thành phần của Codein Phosphat

Thuốc được bào chế theo dạng viên nén, ống tiêm, thuốc nước và dung dịch uống với hàm lượng được quy định như sau:

• Codein Phosphat dạng viên nén: 15mg, 30mg và loại 60mg.
• Dạng ống tiêm: gồm các loại 15mg/ml, 30mg/ml, 60mg/ml, 600mg/ml, 1200mg/ml.
• Codein Phosphat dạng siro: 25mg/ml.
• Thuốc nước: 3mg, 15mg/5ml.
• Dung dịch uống: Codein Phosphat 5mg, dicyclomine hydroclorid 2,5mg, kali clorid 40mg, natri clorid 50mg, natri citrat 50mg/5 ml.
• Dạng dịch treo: Codein Phosphat 5mg, kaolin nhẹ 1,5g/ml.

Codein Phosphat có tác dụng gì?

Theo các Dược sĩ Cao đẳng Dược Sài Gòn, Codein là một dẫn chất của phenanthren còn được gọi tên khác là methylmorphin, nhóm methyl thay thế vị trí của hydro ở nhóm hydroxyl liên kết với nhân thơm trong phân tử morphin, do vậy codein có tác dụng dược lý tương tự morphin, tức là có tác dụng giảm đau và giảm ho.

So với morphin, codein được hấp thu tốt hơn ở dạng uống, ít gây táo bón và ít gây co thắt mật hơn. Ở liều điều trị, ít gây ức chế hô hấp (60% thấp hơn so với morphin) và ít gây nghiện hơn morphin và hiệu lực giảm đau kém hơn nhiều so với morphin.

Codein và muối của nó có tác dụng giảm đau trong trường hợp đau nhẹ và vừa. Đồng thời, thuốc còn có tác dụng giảm ho do tác dụng trực tiếp lên trung tâm gây ho ở hành não; codein làm khô dịch tiết đường hô hấp và làm tăng độ quánh của dịch tiết phế quản. Codein không đủ hiệu lực để giảm ho nặng. Codein là thuốc giảm ho trong trường hợp ho khan làm mất ngủ.

Ngoài ra, Codein gây giảm nhu động ruột, vì vậy là một thuốc rất tốt trong điều trị ỉa chảy do bệnh thần kinh do đái tháo đường. Không được chỉ định khi bị ỉa chảy cấp và ỉa chảy do nhiễm khuẩn.

HƯỚNG DẪN LIỀU DÙNG THUỐC CODEIN PHOSPHAT

Liều dùng thuốc Codein Phosphat tùy thuộc vào từng đối tượng cũng như mức độ của tình trạng bệnh, bác sĩ (dược sĩ) sẽ chỉ định liều dùng phù hợp.

Liều dùng đối với người lớn

Codein dạng uống: Liều dùng từ 15 – 60mg/ngày, liều tối đa là 240mg/ngày. Nếu cần thiết có thể được chỉ định dùng 30mg/lần và cách nhau 4 giờ.

Codein tiêm bắp: liều dùng để tiêm bắp từ 30-60mg/lần và thời gian tiêm cách nhau 4 giờ.

Điều trị ho khan: Dùng từ 10 – 20mg mỗi lần và chia từ 3 – 4 lần/ngày nhưng liều dùng không vượt quá 120 mg/ngày. Hoặc có thể dùng thuốc nước liều lượng là 15mg/5ml.

Liều dùng đối với trẻ em

Chỉ giới hạn dùng để điều trị một thời gian ngắn (tối đa 3 ngày) và với liều thấp nhất có hiệu quả.

• Đau nhẹ và vừa: Liều dùng với trẻ em từ 1 – 12 tuổi là 3mg/kg/ngày và chia thành 6 liều nhỏ.
• Điều trị ho khan: Liều dùng đối với trẻ từ 1 – 5 tuổi dùng mỗi lần là 3mg và chia thành 3 – 4 lần (dạng thuốc nước là 5mg/5ml).

Trẻ em từ 5 – 12 tuổi, liều dùng là 5 – 10mg/lần và chia đều 3 – 4 lần mỗi ngày nhưng không vượt quá 60mg/ngày.

NHỮNG LƯU Ý KHI DÙNG THUỐC CODEIN PHOSPHAT

Dưới đây là một số lưu ý của các bác sĩ giảng viên tại Trường Cao đẳng Dược Sài Gòn, cụ thể:

Tác dụng phụ của thuốc Codein Phosphat

Tác dụng phụ thường gặp, ADR >1/100 như:

• Thần kinh: Đau đầu, chóng mặt, khát và có cảm giác khác lạ.
• Tiêu hóa: Buồn nôn, nôn, táo bón.
• Tiết niệu: Bí đái, đái ít.
• Tim mạch: Mạch nhanh, mạch chậm, hồi hộp, yếu mệt, hạ huyết áp thế đứng.
• Ít gặp, 1/1 000 < ADR < 1/100
• Phản ứng dị ứng: Ngứa, mày đay.
• Thần kinh: Suy hô hấp, an dịu, sảng khoái, bồn chồn.
• Tiêu hóa: Đau dạ dày, co thắt ống mật.

Tác dụng phụ hiếm gặp, ADR < 1/1 000

• Dị ứng: Phản ứng phản vệ.
• Thần kinh: Ảo giác, mất phương hướng, rối loạn thị giác, co giật.
• Tim mạch: Suy tuần hoàn.
• Loại khác: Đỏ mặt, toát mồ hôi, mệt mỏi.
• Nghiện thuốc: Dùng codein trong thời gian dài với liều từ 240 – 540 mg/ngày có thể gây nghiện thuốc. Các biểu hiện thường gặp khi thiếu thuốc là bồn chồn, run, co giật cơ, toát mồ hôi, chảy nước mũi. Có thể gây lệ thuộc thuốc về tâm lý, về thân thể và gây quen thuốc.

Chống chỉ định của thuốc Codein Phosphat

• Mẫn cảm với codein hoặc các thành phần khác của thuốc
• Suy hô hấp cấp.
• Nguy cơ liệt ruột; trướng bụng, bệnh ỉa chảy cấp như viêm đại tràng loét hoặc viêm đại tràng do kháng sinh.
• Các bệnh kèm theo tăng áp lực nội sọ hoặc chấn thương sọ não (vì ngăn cản chẩn đoán dựa vào đáp ứng đồng tử).
• Bệnh nhân hôn mê.
• Chống chỉ định cho mọi lứa tuổi khi đã biết người bệnh thuộc loại chuyển hóa cực nhanh codein.
• Suy gan.
• Chống chỉ định giảm đau cho tất cả các trẻ em (dưới 18 tuổi) thực hiện cắt amiđan, nạo V.A để điều trị cơn ngừng thở khi ngủ.
• Không dùng cho trẻ em có vấn đề về thở, bao gồm các bệnh về thần kinh cơ, các bệnh về tim hoặc hô hấp nặng, nhiễm khuẩn hô hấp, đa chấn thương hoặc phẫu thuật rộng.
• Mẹ cho con bú vì thuốc có thể vào sữa.
• Trong điều trị ỉa chảy cấp ở trẻ dưới 12 tuổi. Trẻ trên 12 tuổi, nếu cần, có thể dùng liều như liều người lớn.

Thận trọng dùng Codein Phosphat khi nào?

• Tác dụng giảm đau của Codein Phosphat có thể tăng lên khi phối hợp với aspirin và Paracetamol, tuy nhiên thuốc lại giảm tác dụng hoặc thậm chí mất tác dụng nếu kết hợp với Quinidin.
• Cần thận trọng khi dùng codein cho người bị hen, hoặc khí phế thũng vì codein có thể thúc đẩy suy hô hấp do tăng quánh các chất tiết ở phế quản và làm mất phản xạ ho.
• Nhờn thuốc và nghiện thuốc có thể xảy ra khi dùng thuốc kéo dài.
• Phải cảnh báo cho người dùng codein khi phải vận hành máy, lái xe.
• Codein phải dùng thận trọng ở người suy nhược hoặc ở người mới mổ lồng ngực hoặc mổ bụng vì mất phản xạ ho có thể dẫn đến ứ đờm sau mổ.
• Codein phải dùng thận trọng cho người mẹ đang nuôi con bằng sữa mẹ khi người mẹ được biết hoặc nghi ngờ thuộc nhóm người có chuyển hoá codein cực nhanh thành morphin (do tác dụng của cytochrom P450 isoenzym CYP2D6) vì có thể gây tử vong cho trẻ bú mẹ do nhiễm độc morphin
• Ngoài ra, các chất kích thích như rượu, bia cũng làm tăng tác dụng không mong muốn của Codein Phosphate.

Trên đây là những thông tin cơ bản về Codein Phosphate về công dụng và những lưu ý khi sử dụng thuốc này. Tuy nhiên, những thông tin về thuốc Codein Phosphate ở trên chỉ mang tính tham khảo không được dùng để thay thế chỉ định của bác sĩ, để biết thông tin chi tiết cần gọi trực tiếp với các bác sĩ hay dược sĩ của bạn để được tư vấn kỹ hơn.